گردنه مه آلود

برای سفر با دوچرخه از پدال های تخت استفاده کنیم یا از پدال های قفل شود ؟

این سوالی است که معمولا در سفرها ، زیاد پرسیده می شود . بسیاری از دوستان در رشته های مختلف دوچرخه سواری نمونه های متنوعی از پدال ها را می بینند و همیشه انتخاب نمونه مناسب ، برایشان سوال است . در این نوشته کوتاه سعی کرده ایم پاسخ هایی  به این سوالات ارا ئه دهیم .

 در مرحله اول ،  پدال ها به دو دسته پدال های تخت و پدال های قفل شو تقسیم می شوند و البته  انواع مختلفی از پدال های قفل شو وجود دارند که می توان آنها را در چند دسته کلی  تقسیم بندی کرد .

پدال ها از چه نظر اهمیت دارند ؟  در دوچرخه سواری حرفه ای ، دریافت بالاترین توان و بازده از دوچرخه  سوار یک اصل اساسی در طراحی ملزومات ورزشی است و  تلاش می شود تا با حفظ سلامت ورزشکار ، شرایط بگونه ای آماده شود که ورزشکار بیشترین توان خود را در مسابقات مورد استفاده قرار دهد . فلسفه ایجاد پدال های قفل شود نیز همین بوده است  . استفاده از پدال های قفل شو باعث می شود ، پاها در هنگام بالا آمدن نیز نیرو وارد کنند . از ظرفیت پنهان عضلات و از برخی عضلات که در حالت عادی در دوچرخه سواری درگیر نیستند استفاده می شود و نتیجه آن افزایش توان دریافتی از ورزشکار در مسابقات است و این افزایش توان به خودی خود آنچنان در مسابقات مورد اهمیت است که جایی برای فکر کردن در خصوص استفاده یا عدم استفاده از این تجهیز باقی نمی گذارد . ولی طبیعتا این زمانی است که ما برای  شرکت در مسابقه تصمیم می گیریم . با تغییر شرایط ، تصمیم گیری در این خصوص متفاوت تر خواهد بود .

پدال هایی که برای مسابقات جاده مورد استفاده قرار  می گیرند ، با کفش هایی مخصوص همین پدال ها جفت می شوند . این کفش ها معمولا سطحی بسیار سخت و رویه ای با انعطاف بسیار کم دارند .در شرایط عادی ، این کفش ها برای راه رفتن اصلا مناسب نیستند و نهایتا برای فواصل بسیار کوتاه می توان از آن استفاده کرد .

نموهه دیگری از کفش ها و پدال های قفل شونده ، نمونه هایی  هستد که در دوچرخه سواری کوهستان مورد استفاده قرار می گیرند . این کفش ها ، راحتی بیشتری را برای دوچرخه سوار به ارمغان می آورد و با توجه به انعطافی که دارند ، می توان فواصل طولانی تری را با آنها پیاده روی کرد . قفل ها آسان تر باز می شوند و در حالت کلی برای شرایط  مختلف ، انعطاف بیشتری را در اختیار ورزشکار قرار می دهند .

نمونه های قدیمی تر از قفل های پدال ، قفل های بندی است که البته با ظهور نمونه های جدید، کمتر و کمتر مورد استفاده قرار می گیرند .

 وقتی هدف انتخاب پدال مناسب برای شرایط خاص سفر با دوچرخه است برای این منظور لازم است تعریفمان از سفر با دوچرخه را مشخص نماییم . در این مقاله ،  منظور از سفر با دوچرخه ، دوچرخه سواری تفریحی است در هر مسافتی و در هر نوعی از جاده و پروفیل که در آن هدف ، دستیابی به زمان بهتر و امتیاز بالاتر در مسابقه نیست . در این نوع دوچرخه سواری ، از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه ای سالم استفاده می شود تا در سفری آرام از زیبایی های اطراف ، بهره گرفته شود . . لذا این دسته از دوچرخه سواری ، طیف وسیعی از استفاده از دوچرخه را که می تواند شامل دوچرخه سواری در پارک محله تا سفری چند ساله با دوچرخه باشد در بر می گیرد .

اولین مزیتی که برای  پدال های قفل شو در نظر گرفته می شود ، افزایش توان دوچرخه سوار است . در واقع ، در سفر با دوچرخه زیاد پیش نمی آید که دوچرخه سوار لازم باشد در حد بالای توان خود دوچرخه سواری کند . اگرچه در برخی موارد ماند عبور از گردنه های سنگین و یا جایی که برای رسیدن به محل مناسب در زمان مناسب مجبور به افزایش سرعت و توان است ، این مسئله اهمت می باید ولی شاید درحالت کلی کمتر از 10 درصد از زمانی را که دوچرخه سوتار روی دوچرخه است با این مسئله درگیر می شود . لذا افزایش 10 درصد توان ، عاملی نیست که بتواند در انتخاب نوع پدال ، نقش مهمی ایفا کند .

دوچرخه سواران تفریحی ، معمولا در مسیرهایی تردد می کنند که نیاز دارند زمانی نسبتا طولاتی از دوچرخه پیاده شوند و راه بروند . مثلا هنگامی که به شهر جدیدی می رسید ، هنگامی که کنار آبشار قرار است از تپه بالا بروید از و از زیبایی های منطقه استفاده کنید ، جایی که در رستورانی برای استراحت توقف می کنید و یا زمانی که قرار است از یک سازه و یا اثر تاریخی بازدید کنید . این زمان ها ، بیش از 50 درصد زمان دوچرخه سواری تفریحی را به خود اختصاص می دهند . یعنی ما باید کفشی را انتخاب نماییم که بتواند برای این شرایط نیز سازگار باشد . همچنان که اشاره شد ، کفش هایی که برای پدال های قفل شود وجود دارد و مخصوصا نمونه هایی که برای جاده هستند ، اصلا برای این شرایط مناسب نیستند . در صورت استفاده از این پدال ها ، احتمالا نیاز به تعویض کفش خواهد داشت و این یعنی باید کفش اضافه ای را با خود حمل کنید و احتمالا چند بار در روز کفش خود را عوض نمایید .

در  سفر با دوچرخه ، بسیار پیش می آید که ما با شرایط بارانی و برفی درگیر شویم . شرایطی که باعث می شود سطح پدال های تخت لیز شود . لیز خوردن پا روی پدال ممکن است باعث حادثه شود . ولی این مشکل در پدال های قفل شو وجود ندارد . لذا از این نظر ، استفاده از پدال های قفل شو میتواند مزیت باشد .

معمولا کسانی که از دوچرخه به عنوان وسیله ای برای تفریح استفاده می کنند رنج گسترده تری از دوچرخه سواران را نسبت به حرفه ای های جاده و کوهستان تشکیل می دهند .  اینها معمولا توان بدنی پایین تری دارند و احتمالا از نظر تکنیک و مهارت نیز در سطح پایین تری هستند .  سرعت در عکس العمل و استفاده  صحیح از قفل پدال ، نیاز به مهارت و تمرین دارد . این مسئله برای کسانی که در این کار حرفه ای تمرین می کنند بقدری ساده و نهادینه می شود که تقریبا مشکلی با باز کردن قفل در بدترین شرایط مورد نیاز ندارند و براحتی می توانند این کار را انجام دهند . در صورتی که  موفق نشوند ، معمولا بدن های آماده و قوی دارند که می تواند در زمین خوردن با دوچرخه و با پای قفل شده نیز ، شدت ضربات را براحتی تحمل کند .  در مقابل ، دوچرخه سواران تفریحی و کسانی که با دوچرخه سفر می کنند احتمالا نیازی به کسب این مهارت نداشته اند و با توجه به تعداد دفعات کمتری که به عکس العمل های سریع حس می کنند ، به مهارت لازم در این کار نمی رسند . لذا در ساده ترین شرایط ، به علت باز نشدن قفل زمین می خورند . آسیب های بیشتری می بینند چون بدن های نا آماده تری دارند .  در کنار این مسئله ، اگر وزن بالاتر دوچرخه های توریستی را هم در نظر بگیریم می بینیم که در شرایط برابر ، احتمال آسیب بیشتر است . دوچرخه های جاده ای که وزن 7 تا 9 کیلوگرم دارد، ضربه بسیار کمتری در مقایسه با یک دوچرخه 20 کیلویی وارد می کند . اگر بار و بنه ای هم روی ترکبند داشته باشیم و وزن به بالای 30 یا 35 کیلوگرم رسیده باشد که می تواند صدمات بسیار سنگینی وارد کند .

با توجه به توضیحات ارائه شده ، در حالت کلی استفاده از پدال های قفل شود در سفر با دوچرخه توصیه نمی شود . و البته این تصمیم گیری بر اساس شرایط عمومی مطرح شده است و طبیعتا نتیجه این بررسی ها برای هر شخص با توجه به سطح مهارت او و دیدگاهی که از دوچرخه سواری دارد می تواند متفاوت باشد .

معمولا در سفر با دوچرخه ، راحتی در حین سفر از فاکتورهای مهم  و اساسی است . استفاده از کفش خوب و راحت و همچنین پدالی که فشار زیادی به پا نیاورد باعث می شود از سفر ، لذت بیشتری حاصل شود .  کفش ها باید برای پیاده روی ، برای استراحت ، برای هل دادن دوچرخه در سربالایی ها و برای تمام شرایط سفر مناسب باشند  . برای این منظور معمولا توصیه می شود از کفش هایی که مخصوص کوهپیمایی و پیاده روی هستند استفاده شود . این نوع کفش ها ، ظاهری شبیه کفش های کوه نوردی دارند ولی با ساق کوتاه و ساختمانی ظریف تر ، برای سفرهای کوتاه طبیعت گردی طراحی شده اند . معمولا زیره ضد لغزش دارند و برای شریط مختلف ، راحتی و دوام خوبی را ایجاد می کنند .  در انتخاب پدال های تخت ، حتما باید از نمونه هایی استفاده کرد که برآمدگی های میخ شکل فلزی یا پلاستیکی در سطح خود داشته باشند تا از لغزش پا در شرایط بارانی و برفی جلوگیری کند .